مشهد، کارخانه نوآوری
muis@mammute.co
ساعت اداری : 8 الی 16
پیچیدگی مسائل در شهرهای مدرن امروز فرایند برنامه ریزی و طراحی شهری پاسخگو را بسیار دشوار کرده است. تغییرات فرهنگی و اجتماعی از یک سو و تحولات تکنولوژیکی از سوی دیگر زمینهساز این پیچیدگی در نظام تصمیمسازی هستند. اگرچه تئوریها و مدلهای بسیاری تا کنون با هدف سادهسازی این پیچیدگی و ایجاد فرایندی پاسخگو به نیازهای شهرنشینان ارائه شده است، اما همچنان شهرها با مسئله عدم شمول و بیعدالتی در دسترسی به خدمات و امکانات روبرو هستند.
بنابراین یکی از مسائل کلیدی در فرایند تصمیمسازی و برنامهریزی شهری را میتوان چگونگی طراحی فرایندی پاسخگو به نیازهای نوین اجتماعی و فرهنگی جامعه شهری دانست که مبنای رفتارهای اقتصادی و اجتماعی آن بر روی استفاده از فناوری متمرکز شده است؟
مرور ادبیات پژوهش و تجربیات عملی برای یافتن پاسخ این پرسش نشان میدهد که نمیتوان پاسخی قطعی در قالب یک فعالیت مشخص یا یک ابزار خاص برای حل آن ارائه نمود، زیرا هیچ فعالیت جامع یا ابزار تکنولوژیکی همهجانبهای وجود ندارد که بتواند پاسخگوی همه الگوهای رفتار اجتماعی و اقتصادی و نیازهای شهروندان باشد. اما این ویژگی، یعنی تنوع رفتاری و گستردگی نیازها، خود ایدهای مبتکرانه را به ذهن متبادر میکند.
به نظر میرسد آنچه راهگشای حل این مسئله بوده و میتواند فرایندی پاسخگو در تصمیمسازی را پدید آورد و حرکت به سوی شهری فراگیر را ممکن نماید، استفاده از همین تنوع و گستردگی است. بنابراین، ایده پیشنهادی متمرکز بر بهرهگیری از تنوع اجتماعی اقتصادی گروههای مختلف ساکن و فعال در شهر در فرایند طراحی راهحل برای مسائل شهری است به طوریکه راهحلهای طراحی شده مبتنی بر توان و ظرفیتهای گروههای مختلف مشارکت کننده است.
به عبارت دیگر فرایند تصمیمسازی محلی در قالب یک فرایند طراحی راهحل با مشارکت ساکنان و فعالان محلی و با هدف تقویت دارائیهای آنها تعریف میشود. این فرایند نوآورانه از شناسایی مسئله محلی شروع شده و تا تبدیل کردن یک مسئله به یک فرصت اقتصادی یا اجتماعی و برندسازی آن ادامه دارد. در این فرایند هر مسئله محلی پتانسیلی برای فعالسازی یک گروه خلاق محلی و ایجاد فرصت برای مشارکت، کسب درآمد و هویتسازی محسوب میشود. این ایده که در راستای SDG.11 است مسیری موثر به سوی شهر فراگیر و جامعه پایدار ایجاد مینماید.
این ایده در هفت شهر از شهرهای ایران انجام شده و نتایج بسیار قابل توجهی در توسعه محلی و توانمندسازی اقتصادی-اجتماعی جامعه شهری داشته است. به عنوان نمونه، اجرای این فرایند در بندر تاریخی کنگ سبب ایجاد ده استارتآپ محلی در مدت زمان شش ماه، هویتسازی محلی و تسریع در ثبت این شهر به عنوان میراث جهانی، ارائه برنامه برای احیای 17 هکتار از باغهای تاریخی و ایجاد اولین مرکز نوآوری با رویکرد نوین برنامهریزی مسئله محور و دارائی مبنا شده است.
جامعه هدف این ایده شهرداریهای شهرهای کوچک و متوسط و مدیریت روستایی و گروههای فعال اجتماعی در محلات شهری است. سه پلتفرم مشخص برای اجرای ایده طراحی شده است که عبارتند از:
– توسعه مفهوم “مردمشهر” به عنوان یک بستر تعامل اجتماعی، مشارکتی و پویا با هدف کشف و گونهبندی مسائل موجود در محلات شهری، شناسایی شبکه اجتماعی محلی و دارائیها و ارزشهای محلی
– توسعه مفهوم “همآفرینی شهری” به عنوان فرایندی نوآورانه با هدف طراحی راهحل مشارکتی
– خلق مدل نوآورانه “برندسازی شهری برپایه ارزشهای محلی” که بستر مناسب توسعه فرصتهای اقتصادی برای کسب و کارهای خرد و محلی را فراهم مینماید.
همچنین یک فرایند اجرایی کامل طراحی و تاکنون در هفت شهر ایران اجرا شده است.
به عنوان یک بستر مشارکتی در راستای شناخت و تدوین شبکه و نظام مسائل محلی، شهری و منطقهای
به عنوان یک بستر اجتماعی تعاملی برای طراحی راهحل برای شبکه مسائل احصا شده در فرآیندها و الگوهای مدیریتی و اجرایی شهرها.
فراهم آوردن بستر فیزیکی و فضایی جهت فعالیتهای نوآورانه فعالان اجتماعی و اقتصادی در محلات شهری
فراهم آوری فرصتهای توسعه پایین به بالا و از درون جوامع محلی
استودیو نوآوری شهری ماموت (MUIS) از شکلگیری و توسعه یک ایده اولیه حول ایجاد نوآوری در فرآیندهای مشاوره و مطالعات شهری رایج شکل گرفته است. تلاش ما در این مرکز، که در حال حاضر به عنوان یک استارتاپ استودیو شناخته میشود، کشف، ایجاد و تسریع ایدههای نوآورانه در زمینه مطالعات شهری و ساختارهای مدیریتی است.